به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

چرا صیانت از حقوق کودکان در محیط دیجیتال مهم است؟

تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۲۸۲۵۲

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما روشن است که کودکان انسان‌های آسیب‌پذیری هستند و به مراقبت و حمایت برای گذر از دوره کودکی نیازمندند و ایفای حقوق آنان بر سلامت و مصونیت در برابر خطرها بسیار مهم است. در کنار آسیب‌پذیری کودکان به دلیل وضعیت سنی، قرار گرفتن در عصر انقلاب تکنولوژی و مواجه شدن با خطرات مجازی و توسعه سریع فضای سایبری و سیل مهارناپذیر ارتباطات و اطلاعات و دسترسی کودکانِ دنیای معاصر به اینترنت و تکنولوژی، ضرورت صیانت و حمایت از حقوق کودکان را توسط خانواده‌ها، نهاد‌های دولتی و مدنی بیش از پیش روشن می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در سال‌های اخیر همه ابعاد زندگی بشر، با وجود پیشرفت‌های سریع و شگفت‌انگیز تکنولوژی و فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات بسیار تحت تأثیر قرار گرفته است. زندگی کودکان نیز به دنبال این پیشرفت‌ها دچار دگرگونی‌های بی‌سابقه‌ای شده و سرگرمی‌های دیجیتال نقش مهمی در آن یافته است، که نمی‌توان از آن چشم پوشید. خلق فناوری بلاکچین در کنار شیوع ویروس کرونا باعث گسترش تکنولوژی‌های جدید سه‌بعدی و بستر متاورس شد که همین موضوع فاصله‌هایی فیزیکی میان انسان‌ها ایجاد کرد که به دنبال آن استفاده از تکنولوژی بیش از پیش امری اجتناب‌ناپذیر شده و سبب شد تا محیط مجازی در کنار محیط حقیقی به عنوان محلی برای صرف وقت و انرژی انسان‌ها از جمله کودکان مورد توجه قرار گیرد. انسان به واسطه هیپنوتیزم عصر تکنولوژی از فروغی که جوهره وجودی اوست، دور شده است، اما نباید فراموش کرد که فناوری به خودی خود بد نیست بلکه نحوه استفاده از آن بسیار مهم است، فناوری عالی است، اما اگر تحت کنترل ما باشد. کودکان امروزی به طور گسترده به بازی‌ها و سرگرمی‌هایی روی آورده‌اند که نه تنها برایشان سود چندانی نداشته بلکه انزوا، گوشه‌گیری و دوری از جمع را در آنان تقویت کرده و حتی در بسیاری مواقع آنان را به کودکانی پرخاشگر تبدیل می‌کند. در واقع هم‌اکنون شاهد تولد نسلی از انسان‌ها هستیم که از ابتدای کودکی چشم به دنیای تکنولوژی و ابزار هوشمند گشوده‌اند که به مراتب از لحاظ سواد دیجیتال، سواد عمومی، سواد مالی و حقوقی بالاتر از پیشینیان خود هستند، اما از نظر ارتباط با دنیای واقعی و تعاملات انسانی به مراتب ضعیف‌تر بوده و با پدیده‌های احساسی بیگانه هستند. باید توجه کرد که در این فضای بی‌انتها و پرسرعت مجازی خطرهای بسیاری کودکان را تهدید می‌کند و شرایطی فراهم می‌شود که حقوق آنان نقض یا محدود شود. در نتیجه توجه، حمایت و صیانت حقوق کودکان از سوی دولت‌ها و سایر نهاد‌های دولتی و مدنی و متولیان امور کودکان در سطح بین‌المللی و داخلی ضروری است. منظور از کودک در این نوشتار به استناد اکثر اسناد حقوق بشری، شخصی است که به سن ۱۸ سالگی نرسیده است. همان طور که کنوانسیون حقوق کودک در ماده‌ی یک خود اشعار می‌دارد: از نظر کنوانسیون حاضر منظور از کودک افراد انسانی زیر ۱۸ سال است، مگر این‌که طبق قانون قابل اجرا در مورد کودک سن بلوغ کمتر تشخیص داده شود. تضمین حقوق کودکان در محیط دیجیتال از منظر حقوقی و در سطح بین‌المللی نیز اسناد و اقدامات مهمی در حمایت از حقوق کودکان به چشم می‌خورد. یکی از مهمترین اسناد حقوقی در این زمینه، کنوانسیون حقوق کودک سازمان‌ملل متحد است که در سال ۱۹۸۹ میلادی به تصویب رسید. در سال‌های بعد و با پیشرفت اینترنت و رسانه‌های دیجیتال این سند حقوقی مورد بازنگری قرار گرفت و برای حمایت از حقوق کودکان و جلوگیری از تضییع حقوق آن‌ها در محیط مجازی و دیجیتال مفاد جدیدی به آن افزوده شد. از جمله مفاد جدید این کنوانسیون اجرای قانون حمایت از اطلاعات عمومی در فضای اینترنت، ساده کردن اصطلاحات و شرایط استفاده از نرم‌افزار‌های دیجیتال مخصوص کودکان، تعیین ناظرانی برای مناسب‌سازی مطالب و محتوا‌های ارائه‌شده از سوی شرکت‌های رسانه‌ای برای کودکان زیر ۱۸ سال و ... است. از جمله اقدامات بین‌المللی دیگر، اعلامیه یونسکو در سال ۱۹۹۹ میلادی برای حمایت از حقوق کودکان و طرح اقدام برای حمایت از آنان، گزارش سالانه یونیسف درباره وضعیت کودکان در سال ۲۰۱۷ میلادی برای تحقق حقوق کودکان در فضای سایبری، توصیه شورای اروپا در سال ۲۰۱۸ میلادی به کشور‌های عضو در محافظت و تحقق حقوق کودک در محیط دیجیتال را می‌توان نام برد. در کنار این موارد در تفسیر عمومی شماره ۲۵ منتشره در تاریخ ۲۱ مارس ۲۰۲۱ میلادی، کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد یک نهاد حقوق بشری پیمان‌محور، به چگونگی اعمال پیمان‌نامه حقوق کودک توسط دولت‌ها در حوزه‌ی دیجیتال پرداخت. هدف کمیته از این تفسیر عمومی، ارائه راهبرد برای تقنین و سیاست‌گذاری در زمینه تحقق تعهدات دولت‌ها در چارچوب پیمان‌نامه حقوق کودک و پروتکل‌های اختیاری آن در پرتوی فرصت‌ها، مخاطرات و چالش‌های محیط دیجیتال بود. به بیان بهتر، امروز با تفسیر عمومی این کمیته، حقوق کودک نه تنها در محیط آفلاین بلکه در محیط دیجیتال و برخط نیز تضمین می‌شود. از منظر داخلی علاوه بر این‌که کلیات قوانین و مقررات جمهوری اسلامی حمایت‌های کلی را از قشر کودک و نوجوان مورد نظر قرار می‌دهد، تصویب سند صیانت از حقوق کودکان و نوجوانان در فضای مجازی با هدف ساماندهی فضای مجازی کودک و ایجاد یک زیست‌بوم محافظت شده، توسط شورای عالی فضای مجازی اقدامی مهم و راهبردی در این زمینه است که در آن به ۹ سیاست کلان برای محافظت از کودکان در برابر آسیب‌های احتمالی فضای مجازی اشاره شده است و تدوین‌کنندگان در سازوکاری تولید، مدیریت و نظارت بر تولید محتوا را به برخی نهاد‌های اجرایی و حاکمیتی واگذار کرده‌اند. شکل‌گیری نظم نوینی در اجتماع بشری در کنار همه ساز و کار‌های قانونی باید گفت یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین نهاد‌ها در ایجاد یا کنترل وابستگی کودکان و نوجوانان به فضای مجازی، خانواده و والدین هستند و به گفته کارشناسان، والدین به عنوان الگو‌های رفتاری، تأثیر شگرفی در تربیت روانی، فکری و روند اجتماعی شدن فرزندان دارند و می‌توانند نقش بسیار مهمی در مدیریت ارتباط کودکان با محیط دیجیتال داشته باشند؛ لذا نهادینه کردن برخی از جنبه‌های رفتار اجتماعی در دوران کودکی نیازمند همکاری و همراهی خانواده‌هاست. می‌توان نتیجه گرفت که آگاهی و اطلاع والدین از جنبه‌های مثبت و منفی سرگرمی‌های دیجیتال و حضور کودکان در فضای مجازی بسیار مهم است. آنان باید با تشخیص بازی‌های مفید و مناسب سن و جنس کودکان و شناخت نسبت به مسائل تربیتی و آگاهی نسبت به انواع بازی‌‎‎های رایانه‌ای، همواره سواد و اطلاعات دیجیتالی خود را به روز نگه دارند تا بتوانند پاسخگوی پرسش‌ها و نیاز‌های فرزندان در این عرصه باشند. در این راه نقش فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی مناسب برای خانواده‌ها نیز بسیار حائز اهمیت است و باید در دستور کار مراکز فرهنگی و متولیان امر قرار گیرد. همچنین با رشد شبکه‌های اجتماعی مجازی، یکی از پدیده‌های نوظهور استفاده از کودکان به عنوان ابزاری برای تبلیغ و کسب درآمد و جمع کردن دنبال‌کننده از سوی برخی خانواده‌هاست. این کودکان کار مجازی که به جای لباس آلوده، پاره و پوسیده و کار کردن در پشتِ چراغ‌های قرمز، در خانه‌های لوکس و پرتجمل زندگی می‌کنند، با اهداف اقتصادی و اغلب توسط والدین وارد دنیای بی‌حد و مرز مجازی می‌شوند. درحالی که متخصصان امر در این باره هشدار داده‌اند که کودکان ابزار کسب درآمد نیستند و این اقدامات در آینده برای آنان آسیب‌ها و لطمه‌های جبران‌ناپذیری به دنبال دارد و نقض حریم شخصی محسوب می‌شود. علاوه بر آن انتشار بی‌رویه اطلاعات خصوصی کودکان مانند عکس، ویدئو، صوت و... با هر هدف و انگیزه‌ای، چون نمایش زیبایی و استعداد‌های کودکان، برانگیختن حس ترحم مخاطبان، تبلیغ کالا و خدمات در فضای مجازی و رسانه ملی، سایت‌های خبری و اینترنتی و صفحات شخصی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی حتی والدین است نیز نقض حریم خصوصی کودکان محسوب می‌شود و از منظر حقوقی و در قوانین و اسناد بین‌المللی حفظ حریم شخصی کودک محترم شمرده شده و بر حفظ حریم شخصی کودک در برابر تمام اشکال استثمار که هر یک از جنبه‌های رفاه کودک را به مخاطره بیندازد، تأکید شده است و لازم است بشر آگاهانه‌تر از ابزار تکنولوژی استفاده کند که شفاف‌سازی و آگاه کردن جامعه در این زمینه نیز بر عهده کارشناسان و متولیان فرهنگی و حقوقی جامعه است. باید خاطر نشان کرد که تکنولوژی بیشتر از این که ذاتاً فناورانه باشد، ماهیتی اخلاقی، فرهنگی و انسانی دارد که به خودی خود مخرب نیست و نحوه استفاده از آن است که بسیار مهم است و عدم توجه به اخلاق در مواجه با تکنولوژی در عصر حاضر سبب خلق پلتفرم‌ها و خدماتی از فناوری‌های هوش مصنوعی شده است که خارج از اراده و کنترل بشر است و در آینده‌ای نه چندان دور و با ادامه‌ی این روند شاهد شکل‌گیری نظم نوینی در اجتماع بشری خواهیم بود که در روش مواجهه با جامعه و قانون اثرگذار خواهد بود. بیشتر بخوانید : خطرات اینترنت را بشناسید منبع:خبرگزاری فارس

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: فناوری سواد رسانه حمایت از حقوق کودکان محیط دیجیتال بسیار مهم خانواده ها بین المللی فضای مجازی انسان ها نهاد ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۲۸۲۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پرطرفدارترین تیم فوتبال ایران با روایت صفحات مجازی

به گزارش "ورزش سه"، همیشه محبوبیت پرسپولیس، استقلال، سپاهان و تراکتور یکی از موضوعات مورد بحث میان هواداران فوتبال ایران بوده و این در حالی است که با گذشت 23 دوره از لیگ برتر ایران، نگاه کردن به جو مخوف ورزشگاه‌ها و تماشاگران تیم‌ها، باعث می‌شود تا حدودی نسبت به این موضوع آگاهی داشته باشیم، اما در عصر ارتباطات، تمرکز بر بخش فضای مجازی به ویژه اینستاگرام به تیم‌ها کمک می‌کند تا محبوبیت خودشان را نشان دهند. البته این موضوع هم چندان قابل اتکا نیست چرا که امکان دارد برخی از کاربران فضای مجازی، صفحه دو یا چند باشگاه را دنبال کرده باشد و از آن مهمتر برخی از هواداران نیز علاقه خودشان را در قلبشان نگه داشتند. با این حال نگاهی خواهیم داشت به وضعیت فعالیت باشگاه‌های لیگ برتر فوتبال ایران در فضای مجازی تا ببینیم کدام تیم بیشترین دنبال کننده و هوادار را دارد.

پرسپولیس - 9 میلیون نفر
باشگاه پرسپولیس با 9 میلیون نفر دنبال کننده، از این حیث در فوتبال ایران یکه تاز است و با توجه به چهره خاصی که در آسیا دارد، توجه مردمان دیگر کشورهای آسیایی را نیز به خود جلب کند.

استقلال - 4 میلیون نفر
اختلاف فاحش آبی‌ها نسبت به رقیب سنتی خود قابل توجه است و این تفاوت 5 میلیونی برای هواداران استقلال قطعا حائز اهمیت خواهد بود.

تراکتور - 1.1 میلیون نفر
نام تیم بعدی مشخص است. تیمی که هنوز تصاویر حضور هواداران پرشورش در بازی‌های لیگ بیست و سوم، توسط رسانه‌ها با عنوان یکی از باشکوه‌ترین تیم‌های هواداری در فوتبال ایران منتشر می‌شود.

سپاهان - 505 هزار نفر
طلایی پوشان اصفهان فاصله بسیار زیادی با سه تیم پرسپولیس، استقلال و تراکتور دارد. آنها در میزان دنبال کننده هنوز به یک میلیون هم نرسیده‌اند و این یک اتفاق مهم در رابطه با صفحه مجازی باشگاه سپاهان خواهد بود.

فولاد خوزستان - 210 هزار نفر
تیم بعدی فولادی‌ها خواهند بود. خوزستان به عنوان اولین استان در مسیر توسعه فوتبال در کشورمان ایران، همیشه استانی فوتبالی بوده و در تاریخ تیم ملی فوتبال ایران، شاهد استعدادهای زیادی بوده‌ایم و فولاد خوزستان به عنوان پرافتخارترین تیم این استان شرایط قابل توجهی دارد.

ملوان - 85 هزار نفر
باشگاه ملوان جدای از محبوبیتی که در خطه شمالی کشورمان دارد، در مدت اخیر با توجه به فعالیت گسترده‌ای که در فضای مجازی داشته، در رده بعدی ایستاده اما شایان ذکر است ملوان نخستین تیمی است که کمتر از 100 هزار نفر دنبال کننده دارد!

صنعت نفت آبادان - 82 هزار نفر
باور کردنی نخواهد بود که با توجه به شرایط کنونی جدول، باید با صنعت نفت آبادان، نماینده برزیلی فوتبال خوزستان در پایان فصل خداحافظی کنیم اما قطعا هواداران پرشور این تیم به مانند همیشه امید دارند و از بازیکنان تیمشان انتظار دارند هر طور که شده از منطقه سقوط فرار کنند.

استقلال خوزستان - 76 هزار نفر
دیگر تیم خوزستانی فوتبال ایران با 76 هزار دنبال کننده، در رده هشتم قرار دارد و افسوس که آنها هم این روزها در تلاش برای بقا هستند.

شمس آذر قزوین - 65 هزار نفر
اینکه استان قزوین در لیگ برتر نماینده داشته باشد یکی از اتفاقاتی بود که بسیاری از فوتبالدوستان ایرانی به آن فکر می‎‌کردند و اکنون می‌بینیم که شمس آذر در فصل نخست خود در لیگ برتر توانسته تیم محبوبی باشد و جذب 65 هزار دنبال کننده اتفاق ویژه‌ای است که آنها در این فصل تجربه کرده‌اند.

نساجی - 51 هزار نفر
امید شهر خسته، اگر چه فصل سختی داشته اما این روزها حداقل با حاشیه امنیتی یک امتیاز از این منطقه خارج شده؛ واضح و مبرهن است که در هر شرایطی، مردم مازندران پشت تیمشان را خالی نخواهند کرد و حتی اگر این تیم قرار باشد در اتفاقی تلخ مانند گذشته 23 سال از سطح اول فوتبال ایران دور باشد، باز هم نساجی‌چی‌ها تیمشان را تنها نخواهند گذاشت.

گل گهر سیرجان - 50 هزار نفر
سیرجانی‌ها در رده یازدهم این آمار قرار دارند و به نظر وضعیت آنها به عنوان یک تیم صنعتی چندان خوب نیست.

آلومینیوم اراک - 49 هزار نفر
ایرالکو با توجه به تمرکزی که بر مدیریت فضای مجازی خود گذاشته، یکی از دیگر تیم‌هایی است که توانسته در اینستاگرام فعالیت بسیار قابل توجهی داشته باشد و از تیم‌های خلاق فوتبال ایران در این زمینه محسوب می‌شود.

هوادار - 44 هزار نفر
تیم بدون هوادار فوتبال ایران که از آغاز نیم فصل با حضور مسعود شجاعی به عنوان سرمربی توجهات را به خود جلب کرده، به وضوح شرایط بهتری نسبت به برخی از تیم‌های لیگ دارد!

ذوب آهن - 38 هزار نفر
انتظار از ذوبی‌ها با توجه به قدمتشان بیشتر بود، اما در این رده‌بندی، رتبه مطلوبی کسب نکرده‌اند.

مس رفسنجان - 29 هزار نفر
نارنجی پوشان رفسنجانی هم با 29 هزار نفر پانزدهمین تیم فوتبال ایران در رابطه با جذب دنبال کننده محسوب می‌شود.

پیکان - 24 هزار نفر
بر خلاف هوادار، آنها در فضای مجازی با توجه به تسلط بر رشته‌های ورزشی مختلف دنبال کننده زیادی ندارند اما آنها هم در این زمینه از تیم‎‌های خاص لیگ محسوب می‌شوند.